Hoofdstuk 2

Feiten en cijfers

  • Het aantal ingediende octrooien is ten opzichte van 2022 met 18% gedaald.
  • De verleningen laten een groei zien van ruim 22%. Deze toename is te verklaren door het wegwerken van de werkachterstand.
  • Het aantal levende octrooirechten in Nederland was eind 2023 236.391 (2022: 217.137). Deze octrooien zijn in te zien in het digitale octrooiregister van Octrooicentrum Nederland.

2.1 Ingediende en verleende octrooien in de periode 2019-2023

De cijfers in dit jaarbericht hebben voornamelijk betrekking op de octrooiaanvragen en -verleningen die Octrooicentrum Nederland onder de ROW 95 behandelt. Daarnaast presenteren we cijfers over de verleningen van octrooiaanvragen onder het Europees Octrooiverdrag, waarbinnen Nederland is aangewezen. De cijfers reflecteren niet de aanvragen die vanuit Nederland zijn ingediend bij het Europees Octrooibureau (EOB), de World Intellectual Property Organisation (WIPO) en buitenlandse nationale octrooibureaus.

2.1.1 Ingediende octrooiaanvragen

Figuur 1: Ingediende en verleende octrooien in de periode 2019-2023

2.1.2 Uitsplitsing naar herkomst van de aanvragers

Figuur 2: Uitsplitsing naar herkomst van de aanvragers

2.1.3 Verleende octrooien

Figuur 3: Verleende octrooien

2.1.4 Ingetrokken en vervallen aanvragen

Figuur 4: Ingetrokken en vervallen aanvragen

2.1.5 Verzoek- en bezwaarschriften

Tijdens de validatieprocedure en na inschrijving van octrooien in het Nederlands Octrooiregister moeten octrooiaanvragers en -houders bepaalde formaliteiten verrichten om het recht in stand te houden. Het gaat onder andere om het indienen van vertalingen en het betalen van jaartaksen. Gebeurt dat niet of niet op tijd, dan vervalt het recht automatisch. Artikel 23 van de ROW 95 voorziet in de mogelijkheid van herstel. In de herstelprocedure moet aangetoond worden dat door of namens de octrooiaanvragers en/of -houders de vereiste zorgvuldigheid in acht is genomen.

2.1.5.1 Herstel in de vorige toestand
2.1.5.1.1 Verzoek om herstel in de vorige toestand
Figuur 5: Verzoek om herstel in de vorige toestand
2.1.5.1.2 Bezwaar tegen beslissing op verzoek om herstel in de vorige toestand
Figuur 6: Bezwaar tegen beslissing op verzoek om herstel in de vorige toestand
2.1.5.1.3 Beroep tegen beslissing op bezwaar
Figuur 7: Beroep tegen beslissing op bezwaar
2.1.5.2 Wettelijke adviezen conform artikel 76, 84, en 87 ROW 95
Figuur 8: Wettelijke adviezen conform artikel 76, 84, en 87 ROW 95
2.1.5.3 Wet open overheid (Woo)-verzoeken
Figuur 9: Wet open overheid (Woo)-verzoeken
2.1.5.4 Aanvullende beschermingscertificaten (ABC’s)

Figuur 10: Aanvullende beschermingscertificaten (ABC’s)

2.1.5.4.1 Bezwaar tegen beslissing op ABC-verzoek
Figuur 11: Bezwaar tegen beslissing op ABC-verzoek
2.1.5.4.2 Beroep tegen beslissing op ABC-verzoek
Figuur 12: Beroep tegen beslissing op ABC-verzoek

2.1.6 Verdeling van verleende octrooien over technologiegebieden

Figuur 13: Verdeling van verleende octrooien over technologiegebieden (percentages)

2.1.7 Europese octrooien die in Nederland gevalideerd zijn (EPNL-octrooien)

Figuur 14: Europese octrooien die in Nederland gevalideerd zijn (EPNL-octrooien)

2.1.8 Ontvangen vertalingen van octrooien

Figuur 15: Ontvangen vertalingen van octrooien

2.2 Regionale verdeling van verleende octrooien ROW 95 in 2019-2023

Het uitgangspunt is de verdeling volgens de zogeheten CBS COROP-indeling. Dit is een verdeling op regionaal niveau tussen gemeenten en provincies, die wordt gebruikt voor analytische doelen. Elk COROP-gebied bestaat uit een centrale kern (bijvoorbeeld een stad) met een omliggend verzorgingsgebied. De begrenzing van de COROP-gebieden volgt de provinciale grenzen. Nederland telt 40 COROP-gebieden. Bovenaan staat de regio Delft en Westland. Deze octrooien zijn grotendeels ingediend door de TU Delft en de vele technologisch innovatieve mkb’ers in de regio, waaronder spin-offs van de TU Delft en innovatieve bedrijven in het Westland. Daarna volgen Zuidoost-Noord-Brabant (Eindhoven en omgeving) en de Achterhoek.

Regionale verdeling van verleende octrooien ROW 95 in 2019-2023
COROP-gebied Regionale verdeling van verleende octrooien ROW 95 in 2019-2023
Delft en Westland 248,3
Zuidoost-Noord-Brabant 106,5
Achterhoek 65,7
Noord-Limburg 61,2
Agglomeratie Leiden en Bollenstreek 60,2
Veluwe 57,5
Zuidwest-Gelderland 54,5
Twente 51,4
Noordoost-Noord-Brabant 49
Groot-Rijnmond 47,2
Zuidoost-Zuid-Holland 47,1
Midden-Noord-Brabant 46,8
Arnhem/Nijmegen 45,3
Zuidoost-Friesland 44,1
Groot-Amsterdam 41,5
Utrecht 41,3
Midden-Limburg 40,3
Zuidwest-Overijssel 39
West-Noord-Brabant 35,4
Delfzijl en omgeving 34,7
Noord-Friesland 34,6
Oost-Zuid-Holland 33,7
Alkmaar en omgeving 33,7
Noord-Overijssel 32,3
Agglomeratie ’s-Gravenhage 31,6
Flevoland 31,4
Kop van Noord-Holland 31,4
Zuidoost-Drenthe 31
Het Gooi en Vechtstreek 27
Noord-Drenthe 26
Overig Groningen 24,3
Agglomeratie Haarlem 23,6
Zaanstreek 23,2
Zuidwest-Friesland 22,7
Overig Zeeland 21,5
Zuid-Limburg 21,2
IJmond 18,3
Zuidwest-Drenthe 16,6
Oost-Groningen 16,2
Zeeuws-Vlaanderen 11,4

Figuur 16

2.2.1 Internationale aanvragen (PCT-route)

Figuur 17: Beroep tegen beslissing op ABC-verzoek

2.2.2 Unitair octrooi (unitary patent)

Sinds 1 juni 2023 is bescherming ook mogelijk via een zogenoemd unitair octrooi (unitary patent). Daarmee krijgen octrooiaanvragers met één registratie bescherming in 17 landen1. Op 31 december 2023 waren 17.393 aanvragen ingediend.

1De aangesloten zeventien landen zijn: België, Bulgarije, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Italië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta, Nederland, Oostenrijk, Portugal, Slovenië en Zweden.

Unitair octrooi en Unified Patent Court

Op 1 juni 2023 zijn het unitair octrooi en de nieuwe Europese rechtbank voor octrooien, het Unified Patent Court (UPC), van start gegaan. Het unitair octrooi is één octrooi dat bescherming geeft in 17 Europese landen. De UPC is een onderdeel van het unitair octrooi. Een uitspraak van het UPC geldt in alle aangesloten landen.

Voor Nederlandse ondernemers met technische innovaties in Europa bieden het unitair octrooi en het UPC extra keuzes. Nederland heeft een lokale divisie die in Den Haag gevestigd is. Twee medewerkers van Octrooicentrum Nederland werken voor de griffie van deze divisie.