Hoofdstuk 5

Octrooicentrum Nederland als IE-kenniscentrum

  • Ook in 2022 hebben we ons ingezet om goede voorlichting te geven, bijvoorbeeld met een strategische scan om slim om te gaan met intellectueel eigendom bij internationaal samen innoveren.
  • Samen met het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BOIP) hebben we diverse activiteiten ontwikkeld om een herkenbaar gezicht voor intellectueel eigendom te creëren.
  • We werken samen met verschillende regionale partners om kennis op het gebied van intellectueel eigendom te vergroten bij de ondernemers die bij die partijen zijn aangesloten.

5.1 Toenemende zichtbaarheid door professionele contentproductie

In 2022 heeft Octrooicentrum Nederland de bestaande contentstrategie vernieuwd en verbeterd. Het aantal praktijkverhalen is meer dan verdubbeld vergeleken met 2021. We hebben ook meer ingezet op professionele videoproducties in formats die geschikt zijn voor sociale media. Dit resulteerde in ruim 100 organische berichten in de sociale media en evenzoveel betaalde advertenties in sociale media om ons bereik te vergroten ten opzichte van 2021. Tegelijkertijd hebben we een groot aantal onderwerppagina’s op de RVO-website aangepakt en geüpdatet. Zo houden we de informatievoorziening actueel en verbeteren we de leesbaarheid en vindbaarheid van de informatie.

5.2 Uitwerking van de concretiseringsbeleidsbrief

In augustus 2022 is een voorstel tot intensivering van de samenwerking tussen Octrooicentrum Nederland en het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BOIP) beschreven in een gezamenlijk document. Het doel van deze samenwerking is om een kader te scheppen voor de opdracht ‘Creëer een herkenbaar gezicht voor IE’. De basis voor de uitwerking van deze samenwerking is de concretiseringsbeleidsbrief van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) van 24 augustus 2022, waarin deze 3 doelen staan:

  1. versterken van de uitvoeringsorganisaties en de onderlinge samenwerking;
  2. vergroten van de bekendheid met en het begrip van IE;
  3. versterken van ondernemersvaardigheden.

Vervolgens is in gezamenlijkheid een advies uitgewerkt dat in het vierde kwartaal van 2022 aan de belanghebbenden is gepresenteerd.

5.3 Highlights van communicatieactiviteiten

In 2022 vonden er allerlei communicatieactiviteiten plaats om onze klanten beter de weg te wijzen naar octrooi-informatie en nieuwe ontwikkelingen met hen te delen. We geven een overzicht van wat eruit sprong.

Wet bevordering speur- en ontwikkelingswerk (WBSO)
Octrooi-informatie uit octrooidatabanken is gratis en wereldwijd toegankelijk. De informatie uit octrooidatabanken biedt ondernemers inspiratie voor Research and Development (R&D)-vraagstukken, marktstudies of businessplannen. Daarnaast kunnen uren die besteed zijn aan R&D-studies een fiscaal voordeel opleveren via de Wet bevordering speur- en ontwikkelingswerk (WBSO). In 2022 hebben Octrooicentrum Nederland en de WBSO een pilot uitgevoerd om ervaring op te doen met onderling doorverwijzen van klanten en/of aanvragers. Zo werden klanten van de WBSO geattendeerd op de verschillende intellectueel eigendomsrechten (IE-rechten) en informatie uit octrooidatabanken, en klanten van Octrooicentrum Nederland op de WBSO en de fiscale voordelen. Deze pilot heeft goed uitgepakt: in een halfjaar tijd is een substantieel aantal bedrijven onderling doorverwezen. De klanten beoordeelden deze service als zeer positief. Genoeg redenen om deze werkwijze voort te zetten en structureel in te bedden in de voorlichting van beide afdelingen.

Evenement over unitair octrooi samen met Orde van Octrooigemachtigden
Op 2 juni 2022 organiseerde Octrooicentrum Nederland een informatiedag in Utrecht voor alle octrooigemachtigden, samen met de PR Commissie van de Orde van Octrooigemachtigden. Onder de octrooigemachtigden was veel belangstelling voor informatie over het unitair octrooi in 17 Europese landen en de nieuwe Europese rechtbank, het Unified Patent Court (UPC). Tijdens het succesvolle evenement kregen de 100 aanwezigen – van de 550 geregistreerde octrooigemachtigden in Nederland – inhoudelijke informatie en vond een paneldiscussie plaats over de bedrijfspraktijk. Het evenement vormde een mooie aftrap voor zowel Octrooicentrum Nederland als octrooigemachtigden om octrooiaanvragers te informeren over de nieuwe Europese ontwikkelingen.

Nieuwe uitvindingen van studenten Ondernemerschap in de biomedische wetenschappen
In november en december volgden 35 studenten van de Universiteit Utrecht de cursus Ondernemerschap in de biomedische wetenschappen. Voor deze cursus ontwikkelde Octrooicentrum Nederland samen met de betrokken docenten een speciale IE-module, waarin de studenten 5 bestaande octrooien van specialisten van het Universitair Medisch Centrum Utrecht analyseerden. Na gastcolleges en workshops van Octrooicentrum Nederland konden de studenten een tweede (nieuwe) medische toepassing uitwerken die is gebaseerd op een van de oorspronkelijke octrooien. Bij deze nieuwe medische vindingen gebruikten ze octrooidatabases en -documenten. Voor de IE-module ontvingen studenten 2 ECTS-studiepunten. ECTS staat voor European Credit Transfer and Accumulation System. 2 ECTS houdt in dat 2 studenten hier 56 uur aan hebben gewerkt.

Samenwerking met European Innovation Council (EIC Accelerator)
Vanaf 2022 werkt Octrooicentrum Nederland samen met EIC Accelerator, een onderdeel van het Team Internationale Research en Innovatie Samenwerking (IRIS) van RVO, om start-ups voor te bereiden op hun subsidieaanvraag bij de EIC Accelerator. De ondersteuning die ondernemers via team IRIS krijgen, is uitgebreid met de expertise van adviseurs van Octrooicentrum Nederland.

Om EIC-financiering van de Europese Commissie te krijgen, moeten bedrijven hun voorstel in Brussel pitchen voor een panel dat bestaat uit verschillende experts. Om zich goed voor te bereiden, kunnen bedrijven deze pitch van tevoren oefenen voor een panel van RVO-adviseurs. Tijdens deze oefenpitches besteden de octrooiadviseurs specifiek aandacht aan de IE-strategie van de bedrijven. Soms volgt na een pitch een uitgebreider gesprek. Op deze manier zijn bedrijven veel beter voorbereid op specifieke IE-vragen. In 2022 heeft Octrooicentrum Nederland bij ongeveer 20 oefenpitches input gegeven over IE.

In 2023 is het streven om octrooiadviseurs nog eerder in contact te brengen met bedrijven die voor EIC-financiering in aanmerking willen komen. Bovendien willen wij onze dienstverlening uitbreiden naar EIC Transition. Dat is een ander programma van de Europese Commissie, bedoeld voor bedrijven die nog niet in het stadium van opschalen zitten, maar in het ontwikkelen van producten.

Nieuwe voorlichtingsproducten in 2022
IP Smart Scan is in 2022 in de reguliere producten en diensten van de voorlichting opgenomen nadat de pilot in 2021 is afgerond. Het betreft een analyse van het intellectueel eigendom (Intellectual Property ofwel IP) van een bedrijf, en de aansluiting daarvan op de bedrijfsstrategie. De analyse maakt inzichtelijk aan welke IE-aspecten bedrijven meer aandacht kunnen besteden, zodat ze meer profiteren van hun innovaties.

De Horizon IP Scan pilot die in 2022 is gestart komt – net als de IP Smart Scan – voort uit het IP Action Plan van de Europese Commissie. Mkb-bedrijven die betrokken zijn bij een internationaal samenwerkingsconsortium dat wordt gefinancierd door Horizon 2020 of Horizon Europe, kunnen een Horizon IP Scan aanvragen. In deze scan geven we voorlichting hoe mkb-bedrijven slim met hun IE kunnen omgaan bij gezamenlijk onderzoek en gezamenlijke ontwikkelingsprojecten.

In 2022 zijn wij gestart met een Ondernemer Update. Hiermee attenderen wij ondernemers actief op andere producten en diensten van Octrooicentrum Nederland die mogelijk interessant voor ze zijn, om ze op deze manier te ondersteunen bij hun volgende stap in het innovatieproces.

5.4 Intensivering van samenwerking met regionale partners

Octrooicentrum Nederland werkt met verschillende regionale partners samen. In 2022 hebben we onder andere de samenwerking verdiept met BL.INC, Health~Holland en Leiden Bio Science Park.

BL.INC
Op de Brightlands Greenport Campus in Limburg werkt Octrooicentrum Nederland samen met BL.INC: de startup accelerator voor ondernemers die willen innoveren op het gebied van gezonde en veilige voeding, future farming en biocirculaire economie. Het doel van de samenwerking is om kennis over intellectueel eigendom (IE) zo laagdrempelig mogelijk aan te bieden.

Naast een workshop over het belang van intellectueel eigendom biedt Octrooicentrum Nederland ondernemers uit de regio ook een tweewekelijks inloopspreekuur aan. Daarbij trekt Octrooicentrum Nederland op met partners als LIOF – de regionale ontwikkelingsmaatschappij voor Limburg – en accountantskantoor EY.

Health~Holland
Als uitvoerend bureau van de topsector Life Sciences & Health (LSH) is Health~Holland een belangrijke schakel in het innovatienetwerk. Door de samenwerking met Health~Holland op te zoeken, kunnen wij onze diensten zichtbaar maken voor ondernemers in de LSH-sector.

In 2022 heeft Octrooicentrum Nederland een training gegeven aan de interne medewerkers van Health~Holland om hun kennis over intellectuele eigendomsrechten (IE-rechten) uit te breiden, zodat IE-rechten meer gaan leven en de medewerkers in hun werkprocessen rekening houden met deze rechten. Daarnaast maakten we deel uit van de expert classes waarbij we – samen met octrooigemachtigden – IE-vragen beantwoordden van een groep start-ups.

Leiden Bio Science Park
Met meer dan 150 Life Science & Health-bedrijven is het Leiden Bio Science Park bij uitstek een plek waar ondernemers veel met innovatie bezig zijn. Om de ondernemers op en rondom de campus te ondersteunen bij vragen over intellectuele eigendomsrechten, verdiepten we de samenwerking met Stichting Leiden Bio Science Park en Biopartner.

Onze informatieve sessies voor start-ups op de campus zijn een goede start, maar we merkten dat ondernemers regelmatig met IE-vragen bij onze 2 samenwerkingspartners aanklopten. Er bleek duidelijk behoefte te zijn aan goede IE-voorlichting. Daarom zijn we gestart met laagdrempelige, maandelijkse IE-spreekuren voor ondernemers, in een Biopartner-gebouw.

Voor deep-tech start-ups is bescherming van hun IP – de basis van hun onderneming – cruciaal. Dankzij de samenwerking tussen startups en Octrooicentrum Nederland kunnen deze bedrijven hun potentie vervullen.